Burgemeester Dorine Burmanje (rechts) adopteert een lammetje van de herderin
Burgemeester Dorine Burmanje (rechts) adopteert een lammetje van de herderin Wijnand Kooijmans

Het is lammertijd in de kooi, schaapsherderin draait overuren

12 februari 2022 om 08:00 Dieren

ERMELO Het is lammertijd bij de schaapskooi aan de Postweg in Ermelo. Extra drukte voor de herderin maar gelukkig hoeft ze geen nachtdiensten te draaien. Het betekent wel dat ze twaalf uur per dag actief is in de kooi waar de geboorte wordt verwacht van in totaal tweehonderd lammetjes. Die zijn 2 april te zien tijdens de jaarlijkse lammetjesdag.

,,Je maakt mij niets wijs als het om schapen gaat, mijn broer is schapenboer”, laat burgemeester Dorine Burmanje maar direct weten bij haar bezoek aan de schaapskudde op de Ermelosche Heide. De beschuit met muisjes staan al klaar, Dorine heeft aangekondigd een lam te adopteren. Om er maar gelijk vier extra te adopteren voor haar vier kleinkinderen. Allemaal meisjes. ,,Ik weet al dat die de lammetjes hun eigen naam geven.”

LAMMERTIJD Op dit moment bestaat de kudde uit 176 schapen die moeten lammeren. Herderin Marion Derks verwacht dat er in totaal zo’n tweehonderd lammetjes worden geboren. ,,Al ben ik misschien wat optimistisch.” De eerste is een weekje eerder geboren. De lammertijd neemt nog zo’n drie weken in beslag. Daarnaast staan er nog 72 jonge schapen in de wei die geen bezoek hebben gehad van een ram. ,,Die staan nu dag en nacht buiten, binnen de omheining, en gaan af en toe de heide op.” 

Ongeveer de helft van de geboren lammeren bestaat uit ramlammeren. De meesten daarvan worden verkocht. De kudde zelf heeft maar enkele rammen. De bevruchting vindt altijd plaats door rammen van andere kuddes om zo de echtheid van het Veluwse Heideschaap in stand te houden.

De burgemeester wordt ontvangen in het bezoekerscentrum bij de schaapskooi. ,,We hebben altijd nog vrijwilligers nodig”, zo wordt direct maar aangegeven. ,,We zijn zeven dagen in de week open en dan heb je per dag toch zo’n vier vrijwilligers nodig. Daarnaast zijn er vrijwilligers die hand- en spandiensten leveren aan de herderin.”

In het bezoekerscentrum zijn ook de talrijke artikelen te vinden die door vrijwilligers worden gemaakt in het kader van het wolproject dat in 2020 van start is gegaan. Burmanje maakt er voor alle zekerheid een foto van om aan haar broer de schapenboer te laten zien. Getracht wordt in Ermelo niets van de wol verloren te doen gaan.

In de schaapskooi wordt de burgemeester ‘ontvangen’ door één van de twee poezen die hier een onderkomen hebben gevonden en vanaf een baal hooi naar het gezelschap kijkt. Dan ook wordt de naam onthuld van het door burgemeester Burmanje geadopteerde schaap. Gerard, vernoemd naar ambtenaar Gerard Dijkhuis die vijftig jaar in dienst is van de gemeente Ermelo in het jaar dat de gemeente het 50-jarig bestaan viert.

ZERE BEKJES Marion Derks: ,,Voor mij is het de tijd van de oogst, hier doe je het voor, jong leven.” Het betekent wel dat ze ’s morgens om zeven uur bij de kooi is en ’s avonds om zeven uur weer huiswaarts keert. ,,Ik heb veel hulp, dat scheelt ook. Ik ben wel verantwoordelijk voor de kudde. En heb het geluk dat iemand anders de nachtdienst draait.”

Dat is geen absolute noodzaak. ,,Maar als je dat niet doet, moet je een groter verlies aan lammeren voor lief nemen. Dat willen we niet. Op het moment dat het nodig is, kun je direct de benodigde hulp geven.” Wie de schaapskooi binnenloopt, ontdekt gelijk hulst aan de zolder. ,,Dat is een oud volksgeloof. Het helpt tegen zere bekjes. Dat is een virus waardoor lammetjes blaasjes op de tong krijgen en het moederschap op de uier als lammetjes met het virus drinken.” 

Derks is vanaf 2002 in dienst van de Stichting Schapedrift in Ermelo. Gestart werd met een kudde van veertig schapen die onderdak vonden in een schuur van Van Beek in de buurtschap Drie. Pas later kon de huidige schaapskooi in gebruik worden genomen.

Het mooie van haar werk vindt Marion Derks dat iedere dag anders is. ,,Ieder seizoen van ieder jaar is anders. Vorig jaar om deze tijd lag er sneeuw en vroor het dat het kraakte. Nu is het bijna lenteachtig.” Het liefst gaat ze er op uit met de kudde en de honden. ,,Al heeft deze lammertijd ook wel iets bijzonders.” Na de lammertijd is nog de nodige tijd de zorg gericht op de lammetjes. ,,Ze krijgen allemaal wel diarree. Dat kun je op zo’n kleine oppervlakte niet voorkomen. Met hulp zijn ze zo weer beter. Pas tegen het voorjaar keert de rust terug.” Dan gaat ze zes tot zeven uur per dag met de kudde de heide op. Om november de extra uren te compenseren. 

WOLF De wolf is Derks nog niet tegen gekomen. ,,Maar als die bij de kudde in Elspeet is, is het voor de wolf maar een klein uitstapje naar onze kudde. Het is niet de vraag of de wolf komt, maar wanneer.” Wel zijn de nodige maatregelen getroffen om een aanval op de kudde te voorkomen. Nederland is eigenlijk te klein om de wolf een leefgebied te bieden, zo vindt ze.

Marion Derks hoopt nog jaren door te kunnen gaan als schaapherderin. ,,Men vraagt me wel eens waar de herder is als ik naar de kudde sta te kijken. Voor de meeste mensen is dat toch een man met een baard en een hoed. Ze kijken dan verrast op als ik zeg de herderin te zijn. Al zijn er inmiddels geloof ik meer herderinnen dan herders.”

Wijnand Kooijmans

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie