Paardenman zet Harderwijk op stelten: bijzondere ontmoeting met Bulgaar op doorreis

HARDERWIJK De één vindt het maar een rare snuiter, de ander is vol nieuwsgierige bewondering. Sommigen zijn wantrouwend. Maar dat de man met de twee paarden gesprek van de dag is, staat vast.

Daar, naast ons huis in het Friesegrachtpark, tref ik die maandagavond twee prachtige bruine paarden aan in het hoge groen. Bij hen zit een opmerkelijk figuur in kleermakerszit. Lange grijze haren en baard, hoofdband met veer. Hij is aan het eten. Een blikje sardientjes, stukjes kaas. Naast hem staat een volgepakte fiets.

Ik begroet hem vriendelijk en vraag verwonderd wat ik hier aantref. In het Engels begint hij uitgebreid te vertellen. Hij is op weg naar zijn thuisland Bulgarije. Langs de Rijn denkt hij er zo’n 43 dagen over te doen. Op zijn fiets en paarden heeft hij landkaarten, kleding, een kookpotje en nog meer praktische spullen. Onderweg doet hij klussen voor mensen en krijgt daar wat te eten of geld voor. Hij heeft een moeilijke naam, die eindigt op ‘Jan’.

Hij deelt zijn sardientjes met onze hond. Nee, zelf heeft hij niets nodig, beantwoordt hij mijn vraag. Hij gaat in het park slapen. ,,Wacht even, ik ben zo terug, vertel dan verder!’’ zeg ik. Uit de keuken haal ik appels voor de paarden en wat kleingeld. Voor een regenjas die hij wil kopen. Hij bedankt me uitbundig en zegt dat hij voor me zal bidden.

NATUUR

Hij praat over de problemen van de hedendaagse wereld, waarin mensen niet op de juiste manier met elkaar en met de natuur leven ,,Geronimo is mijn vader’’, zegt hij, doelend op de Amerikaanse indiananleider die tweehonderd jaar geleden zijn stam van de uitroeiing wilde redden. ‘Jan’  wijst naar de grond met de woorden: ,,Als je met een enkel grassprietje iets doet, ben je daar zelf volledig verantwoordelijk voor.’’ Ik ben onder de indruk van deze eenvoudige, maar doeltreffende waarheid. ,,Kijk in mijn ogen, dan weet je wie ik ben.’’ Zou hij een sjamaan zijn?

De ontmoeting houdt me bezig. Hoe mooi is het, wat deze man laat zien? Je kunt echt anders leven dan wij gewend zijn! Ik zou zo mijn fiets vol willen pakken en meegaan. Leven naar onze natuur, de wereld in zijn kern beleven, zegt mijn hart. Maar ja, mijn partner, het huis, mijn dochter en kleindochtertje, mijn leuke werk... dat kan ik niet achterlaten. Denk ik zoals veel mensen dat ongetwijfeld ook denken. Nou ja, het kan wel, dat bewijst ‘Jan’. Het gaat erom wat je kiest, redeneert mijn hoofd.

ROTONDE

De dagen erna vertel ik enthousiast rond over deze ontmoeting. Steeds meer Harderwijkers hebben hem uiteraard ook opgemerkt. Hij trekt veel belangstelling, met zijn paarden boodschappen doen bij AH. En bij de fietsenmaker.  Met de viervoeters in tegengestelde richting over de rotonde. De buschauffeur die vol op de rem moet. De politie die was opgeroepen.

(Artikel gaat verder onder afbeelding)

Bulgaarse ‘Jan’ doet boodschappen met zijn paarden. - Kees Berends

,,Waarom zou ik niet over de rotonde gaan zoals ik dat wil?’’ En dan: ,,Wij hadden allemaal gelijk.  En zijn vriendelijk uit elkaar gegaan. Dat is mijn doel. Mensen samen brengen’’, verklaart hij mij later.

DOUCHE

Jan lijkt niet veel haast te hebben om naar Bulgarije te komen. Bijna dagelijks tref ik hem. Hij vraagt of ik zijn kleren wil wassen en om een douche. Natuurlijk mag dat. Wil je ook een bordje mee eten? Mensen uit de straat bellen de politie, omdat de paarden achter mijn huis langs het fietspad staan aangelijnd. Een ongewone aanblik. De politie, de handhavers, veldwerker Kees van stichting Ontmoeting, allemaal gaan ze vriendelijk om met de Bulgaarse reiziger. Ze gedogen zelfs, dat hij met zijn paarden op de Stille Wei verblijft en daar in een tentje slaapt. Ook hier trekt hij vele verraste en nieuwsgierige bezoekers.

Dan blijkt het zaterdag mis te gaan. Ik maak hem eind van de ochtend wakker, hij ziet er niet al te best uit. Ja, hij had wijn gedronken, wat hij normaal nooit doet. Ze hadden het voor hem meegenomen en hij kon niet weigeren. Ik vraag of hij niet moet vertrekken van de handhavers. Niemand mag immers wild kamperen. Er wordt vast snel een eind aan gemaakt, voorspel ik.

Later hoor ik, dat het die zaterdagavond fout is gegaan met ‘Jan’

PAARDENFEESTJE

Ik bezoek hem zondag wederom, op de Stille Wei. Zonder paarden. Met zijn neus kapot en veel rommel om zich heen. Hij zegt dat de paarden door handhaving waren weggehaald in een trailer en tijdelijk een goed logeeradres hadden. ‘Jan’ is niet boos. Want de aardige man had hem een goede hand geschud. Van de veldwerker, waar ik veel contact mee heb, hoor ik dat de paarden zaterdagavond zelf een feestje hielden. Ze waren alleen op stap gegaan in het uitgaansgebied, op de Boulevard, over de terrassen. Hun baasje was nergens te bekennen.

Later hoor ik, dat het die zaterdagavond fout is gegaan met ‘Jan’. Dat hij problemen heeft gehad aan de Julianalaan. Hier was hij kennelijk op zoek naar statiegeldflesjes en –blikjes in afvalcontainers. Een bewoner vertelt dat het tot handgemeen is gekomen en dat de politie hem heeft weggehaald. Dinsdag is onze Bulgaar met zijn paarden overgebracht naar Hulshorst. In mijn douche, in de tuin, overal kom ik veertjes tegen die hij heeft achtergelaten. Ik houd het maar op die mooie eerste ontmoeting.