Delen en werken vanuit het hart

ERMELO - In het kader van de serie ‘dominees en voorgangers’ van de geloofsgemeenschap uit Ermelo, wordt deze week het domineesechtpaar van de Gereformeerde Kerk van de PKN Gemeenten Henk en Irma Jansen-Kleinjan, in het voetlicht gezet. Nog maar net terug van hun geliefde vakantie-eiland Terschelling, vindt de ontmoeting met hen plaats in kerkgebouw ‘Immanuel’. (God is met ons)

Arda Konings

Henk komt z’n hele leven al op Terschelling. Als kind met zijn ouders en later met zijn vrouw Irma en hun vier kinderen, die ook besmet en in de ban raakten, van het Terschelling-virus. Irma herinnert zich nog als de dag van gisteren dat ze op 13- jarige leeftijd de zee voor het eerst zag en later na haar trouwen voet aan de grond zette op het Waddeneiland. Ze was meteen enthousiast en is dat gebleven. “De rust, de ruimte, het eindeloze lange en mooie strand van zo’n dertig kilometer. Het is de combinatie van strand, duinen, polderlandschap en het schitterende natuurgebied de Boschplaat. Waar we al struinend over een graspad naar het einde, in de verte de vuurtoren van Ameland zien staan. Het was heerlijk en we hebben genoten. Weer nieuwe energie opgedaan,” spreekt het echtpaar blij uit.

De avond ervoor keken ze samen naar de persconferentie omtrent de nieuwe, extra maatregelen. Aan de vormgeving van de kerkdiensten zelf, verandert er verder gelukkig niets. Het viel hen beiden op dat premier Rutte het sociale belang van de kerk in deze coronatijd benadrukte. Het crisisteam van de kerk volgt meestal de adviezen van de PKN op. “We zijn blij dat het voorlopig blijft zoals het is. We hebben een land met godsdienstvrijheid. Als kerk willen we wel een voorbeeldsignaal afgeven, solidair zijn met de buitenwereld en geen uitzonderingspositie innemen”, vullen Henk en Irma aan.

Als we met elkaar het verleden induiken, openbaart zich bij Henk al vertellend een worsteling waar de weg hem uiteindelijk naar zal leiden. “Mijn vader was predikant en op de basisschool schreef ik al een opstel dat ik dominee wilde worden. Als student theologie moest ik God echter opnieuw ontdekken: hoe sta ik in het leven en waar ga ik voor? Ik zat in diverse studentenkringen en las veel. Vroeg me wel eens af, bestaat God wel. Dreigde een eeuwige student te worden. Kwam op een dood punt. Totdat iemand me confronteerde en zei, je bent tegen zoveel dingen. Waar ben je nu eigenlijk voor? Ik ging een aantal proefpreken doen als student en voelde me daarbij zo gesteund en gesterkt door de ouderling die met me voorging in gebed. God had mij niet losgelaten!”

Bij Irma verliep het pad naar het domineeschap via een omweg. Ook zij studeerde theologie in Utrecht, net als Henk. Tijdens een weekenduitje van de studentenvereniging leerde ze Henk kennen. Ze deelden al snel hun gezamenlijke passie voor muziek en zingen en raakten bevriend met elkaar. Zagen elkaar zo af en toe. Totdat na vier jaar de verkering van Henk uitging. Toen veranderde er toch wel iets bij Irma en werden hun ontmoetingen ongemakkelijker. “Ik was niet eerder verliefd geweest op Henk, hij was een soort grote broer voor me. Voor ik het wist stond hij op de stoep en was het al snel dik aan,” aldus een nog steeds stralende Irma. Op hun 23e en 27e jaar zijn ze getrouwd en werden gezegend met twee dochters en twee zonen. “Mijn studie schoot er bij in. Ik was moeder en vond dat heerlijk! Rond mijn 40e werd ik geraakt door het lied ‘O Heer blijf toch niet vragen’. Voelde dat ik mijn studie moest afmaken. Mijn vader hoopt dat ik in zijn kerk (Hervormd Gereformeerde Bond) als vrouw, nog eens de kansel op mag.”

Inmiddels staan Henk en Irma alweer zes jaar op de kansel in Ermelo. Beiden ervaren dat als bijzonder fijn. “Het is een gevarieerde Gemeente, van evangelisch tot vrijzinnig en traditioneel. Ook op muzikaal gebied kan er veel bij ons in de kerk. Of dat nu klassiek is of anders. Denk bijvoorbeeld aan de succesvolle Top2000 Kerkdiensten aan het eind van het jaar. Of het prachtige orgel hier in de kerk en het vele muzikale talent dat er is.”

Eén van de mooie dingen die Irma mee maakt in het pastorale werk, is het vertrouwen dat ze van mensen krijgt. “Je kunt echt iets voor ze betekenen. Naar ze luisteren. Een gebed uitspreken. Ook het preken is fijn, maar niet voor een lege kerk zoals het nu gaat. Het is geweldig om met gemeenteleden een dienst voor te bereiden. Feedback te krijgen. Je loopt met de mensen op. Het is lachen en huilen. Delen van diepe gevoelens. Speciaal bij het levenseinde van iemand. Dan zegen ik diegene, maak een kruisje op het voorhoofd. Het is soms best spannend om dan de goede woorden op het goede moment te zeggen. Of juist helemaal niets te zeggen. Er gewoon te zijn.”

Henk knikt instemmend en beaamt de gesproken woorden van zijn vrouw. Ook hij vindt de omgang met de mensen van hart tot hart, het bestuderen van de Bijbel en het bezig zijn met de grote vragen van het leven, het mooiste werk dat er is. “Je kijkt met mensen naar hun leven. Met een lijstje eromheen van Gods liefde. Bij een overlijden ben je bij iemand op zijn of haar meest kwetsbare moment. Mag je meekijken over de ‘grens’. Dat is een intiem en heilig moment. Hemel en aarde raken elkaar dan even aan.”

Als de blik wordt gericht op de toekomst, zijn er gemengde maar ook hoopvolle gevoelens. “Het ledenaantal is hier door de jaren heen ook flink gedaald. Een dienst via een beeldscherm volgen in deze coronatijd maakt het er ook niet makkelijker op. Het samen zingen en luisteren, het delen met elkaar wordt enorm gemist. Dat kan leden ook doen besluiten afscheid te nemen. Als dominee weet ik echter ook, dat als er maar een gelovige in de kerk zou zitten, ik de dienst evengoed uitvoer,” weet Irma overtuigd.

Henk memoreert tot slot een recent krantenbericht met foto uit Berlijn waar een dominee, rabbijn en imam bij de opening staan van een kerk, synagoge en moskee, gezamenlijk gebouwd onder één dak. “Zo kan het dus ook! Hoe bemoedigend is dat? Gods hart is groter dan wij met ons kleine denken kunnen bevatten. Of zoals theoloog Dietrich Bonhoeffer het ons zei ‘Blijf het goede doen, blijf bidden en wacht op God’. God laat ook zijn kerk niet los!”