Te weinig geld Rijk voor scholenbouw

Ermelo - Het Rijk stelt te weinig financiële middelen beschikbaar voor het onderwijs. Dat stelt het Ermelose college van burgemeester en wethouders in een informatiememo aan de raad.

Wijnand Kooijmans

 De gemeente is verantwoordelijk voor nieuwbouw en uitbreiding van scholen. De scholen zijn verantwoordelijk voor het onderhoud. Voor de bouw en uitbreiding van de scholen krijgt de gemeente geld van het Rijk. Voor het basisonderwijs is dit gekoppeld aan het aantal jonge inwoners van de gemeente, voor het voortgezet speciaal onderwijs is het bedrag gekoppeld aan het aantal leerlingen.

Voor het basisonderwijs ontvangt Ermelo een bedrag van 1.332.328 euro. Voor het voortgezet onderwijs is dat 1.677.483 euro. De scholen ontvangen minder geld bij een terugloop van het aantal leerlingen met het risico wel een heel gebouw te moeten onderhouden.

De gescheiden financiering levert, zo voert het college aan, in de praktijk vaak een spanningsveld op, zoals bijvoorbeeld bij renovatie. Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor nieuwbouw en uitbreiding. Scholen hebben een onderhoudsplicht maar mogen niet investeren in ‘stenen’ maar bijvoorbeeld wel in verduurzaming. Renovatie is een mengvorm van nieuwbouw en verduurzaming. In de praktijk financieren gemeente en scholen dit vaak gezamenlijk.

Diverse instanties hebben vastgesteld dat de financiering die gemeenten ontvangen voor nieuwbouw achterloopt bij de feitelijke kosten voor nieuwbouw. Onder meer is de financiering niet aangepast als het gaat om verschillende regelingen, zoals de voorwaarde Bijna Energie Neutraal te moeten bouwen. Ook ontbreekt geld voor frisse scholen. 

Voor het onderwijs is een routekaart opgesteld voor de verduurzaming van schoolgebouwen. Zo’n school heeft een gezond binnenklimaat, een laag energieverbruik en weinig uitstoot van CO2 en is betaalbaar. Ook moet het gebouw toegankelijk en toekomstbestendig zijn. In 2050 moeten alle scholen in de gemeente Ermelo vrijwel geheel energieneutraal zijn. De kosten die hiervoor moeten worden gemaakt worden niet gedekt door de bijdragen die de gemeente ontvangt van het Rijk. 

Tijdens de pandemie is veel aandacht geweest voor ventilatie in schoolgebouwen. Met stoom en kokend water is een regeling in het leven geroepen om hiervoor subsidie te verlenen. Het geld was snel op en heeft de problemen maar ten dele verholpen. De regeling ging bovendien uit van cofinanciering door gemeente en scholen tot 70 procent. In Ermelo moesten scholen dit percentage zelf ophoesten omdat gemeenten niet de financiële middelen op korte termijn beschikbaar konden stellen. Alleen het christelijk college Groevenbeek en school Emaus hebben van de regeling gebruik gemaakt. Indien het Rijk niet meer geld geeft is het halen van de klimaatdoelstelling voor scholen onhaalbaar.