Fototentoonstelling ‘Freedom of gender’ in Harderwijk: jongeren hebben moeite met fotoportretten

HARDERWIJK De vrijheid om te zijn wie je bent en je te gedragen als man, vrouw, als beiden, of helemaal neutraal. Daarover gaat de fototentoonstelling ‘Freedom of gender’ die zaterdag werd geopend in Harderwijk in de week voorafgaand aan Coming-Outdag. Ondanks de inspanningen van organisator Mariette Raap van Village People Harderwijk, de bekende portretfotograaf Carla Kogelman en een aantal trotse geportretteerden, blijkt dat een aantal jonge mensen niet blij is met hoe zij zijn neergezet.

Fotograaf Cara Kogelman portretteert in deze expositie meest jongeren uit Harderwijk en omgeving, die zich anders voelen dan de heteroseksuele mens en de normen die daarbij horen. Op een enkele foto staat niemand. ,,Die durfde op het laatste moment toch niet. Ik wil ook dat laten zien.’’ Kogelman won verschillende prijzen, waaronder de Zilveren Camera 2011 en in 2014 de eerste prijs bij World Press Photo in de categorie ‘Observed Portrait’.

LASTIG Een aantal jonge mensen is niet blij hoe zij zijn neergezet. ,,Ze begrijpt ons niet echt. Sommigen geportretteerden herkennen zichzelf er niet in’’, zegt Renee Brouwer. Hij behoort zelf tot de groep die zich niet thuisvoelt in het traditionele hokje man/vrouw en hetero. Ook wel de LHBTIQ+ groep genoemd. ,,Ze is misschien te oud om ons echt te begrijpen.’’ Maar er is meer kritiek. ,,Zo werd ik nog steeds met een verkeerd voornaamwoord aangesproken. De organisator moet onderhand toch wel weten, hoe ik aangesproken wil worden?, zegt Renee. Hij, zij, hen, organisator Raap zegt dat ook zij zich nog wel eens vergist.

Tijdens haar speech loopt Fraukje huilend weg.  ,,Hoe wij worden neergezet, voelt gewoon niet goed.’’ Fraukje is panseksueel, valt op personen en niet op een bepaalde sekse.

,,Vervelend’’, reageert Raap zelf op de ontevredenheid. ,,We proberen ze te laten zien zoals ze zijn. Maar helaas weten ze zelf vaak nog niet wie ze zijn, waardoor het lastig is om een goed beeld van hen te geven.’’ Raap vertegenwoordigd Village People, de plaatselijke organisatie die zich voortvarend inzet voor acceptatie van ‘lhbtiq+’ mensen.

SMERIG Wethouder Martijn Pijnenburg, die de tentoonstelling opende, is geroerd door de expositie en de persoonlijke verhalen die in een bijbehorend boekje zijn beschreven. ,,Ze zijn zo kwetsbaar en het zijn zulke mooie verhalen en foto’s. Het parlement praat nu over de Transgenderwet. Ik vind het een smerige discussie. Zij zouden de mensen om wie het gaat, moeten leren kennen. Er is veel onwetendheid.’’

VERWARREND Is de toenemende seksuele diversiteit het resultaat van de huidige tijd met veel verwarrende identiteits- keuzemogelijkheden voor de jeugd? Pijnenburg vindt van niet. ,,Vroeger voelden velen zich ook al anders dan hetero. Men kwam er niet voor uit. En nog blijkt dat moeilijk. De zelfdodingscijfers liegen er niet om: die zijn onder Regenboogmensen hoog. Hier in de Harderwijker MESS, waar ze elkaar ontmoeten, mogen ze gelukkig zichzelf zijn in een veilige omgeving.’’

GRATIS De expositie is de maand oktober gratis te bezoeken in de MESS, Oranjelaan 11a. Geopend in de weekenden van 13.00 tot 17.00 uur.

Mieneke Braakman